Hệ thống quản lý an toàn (SMS) trên tàu là gì?

Hệ thống Quản lý An toàn (Safety Management System – SMS) ra đời không chỉ là một yêu cầu bắt buộc theo Công ước Quốc tế về An toàn Sinh mạng trên Biển (SOLAS) mà còn là nền tảng giúp các tàu hoạt động hiệu quả và an toàn hơn. Vậy SMS là gì và tại sao hệ thống này lại quan trọng đến vậy? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về SMS và tầm quan trọng của nó trong ngành hàng hải.

Hệ thống quản lý an toàn (SMS) là gì 

Hệ thống quản lý an toàn (SMS) là một hệ thống được tổ chức, lập kế hoạch và thực hiện bởi các công ty vận tải biển để đảm bảo an toàn cho tàu và môi trường biển. 

SMS là một khía cạnh quan trọng của mã quản lý an toàn quốc tế (ISM Code) về chi tiết tất cả các chính sách, thực hành và quy trình quan trọng cần tuân thủ để đảm bảo hoạt động an toàn của tàu trên biển. Tất cả các tàu thương mại đều phải thiết lập các quy trình quản lý an toàn tàu.  

Hệ thống này đảm bảo rằng mỗi tàu đều tuân thủ các quy tắc và quy định an toàn bắt buộc, và tuân theo các mã, hướng dẫn và tiêu chuẩn được khuyến nghị bởi IMO, các tổ chức phân cấp, và các tổ chức hàng hải có liên quan. 

Nội dung của Hệ thống quản lý an toàn 

Mỗi chính sách quản lý an toàn phải đáp ứng một số yêu cầu cơ bản để đảm bảo an toàn cho mọi tàu. Các yêu cầu này bao gồm: 

• Quy trình và hướng dẫn để hành động trong tình huống khẩn cấp 
• Chính sách bảo vệ an toàn và môi trường 
• Quy trình và hướng dẫn báo cáo tai nạn hoặc bất kỳ dạng không tuân thủ nào 
• Thông tin rõ ràng về mức độ thẩm quyền và đường dây liên lạc giữa các thành viên trên tàu, và giữa nhân viên bờ và trên tàu 
• Quy trình và hướng dẫn để đảm bảo hoạt động an toàn của tàu và bảo vệ môi trường biển tuân thủ các quy định quốc tế và của quốc gia treo cờ 
• Quy trình kiểm toán nội bộ và xem xét quản lý 
• Chi tiết về tàu 

Nói ngắn gọn, hệ thống quản lý an toàn sẽ bao gồm các chi tiết về cách thức vận hành hàng ngày của tàu, các quy trình cần tuân thủ trong trường hợp khẩn cấp, cách thức diễn tập và đào tạo, các biện pháp đảm bảo hoạt động an toàn, người được chỉ định là ai, v.v. 

Kế hoạch quản lý an toàn chủ yếu là trách nhiệm của chủ tàu, hoặc người được chỉ định, hoặc người được chủ tàu bổ nhiệm. Tuy nhiên, thuyền trưởng và thủy thủ đoàn là những người tốt nhất để thực hiện SMS vì họ hiểu rõ về tàu từ trong ra ngoài. 

Các phần trong Hệ thống quản lý an toàn 

SMS được chia thành nhiều phần để dễ tham khảo. Bao gồm: 

• Tổng quát 
• Chính sách an toàn và môi trường 
• Người được chỉ định (DP) 
• Nguồn lực và nhân sự 
• Trách nhiệm và quyền hạn của thuyền trưởng 
• Trách nhiệm và quyền hạn của công ty 
• Quy trình vận hành 
• Quy trình khẩn cấp 
• Báo cáo tai nạn 
• Bảo trì và hồ sơ 
• Tài liệu 
• Xem xét và đánh giá 

Đây là các phần chính của một SMS cơ bản; tuy nhiên, kế hoạch có thể thay đổi tùy theo loại tàu và hàng hóa mà tàu chở.  

Những lưu ý đối với tàu khi triển khai Hệ thống quản lý an toàn (SMS) theo Bộ luật ISM 

Nhiệm vụ của mọi thuyền viên của tàu là phải hiểu biết càng đầy đủ càng tốt SMS của Công ty để thực hiện cho tốt, đồng thời đáp ứng được các yêu cầu của các đợt kiểm tra ISM (Internal Audit hoặc External Audit) cũng như kiểm tra PSC. 

Theo từng chức danh, có thể có những đòi hỏi ở mức độ khác nhau, những nhìn chung, thuyền viên cần tìm hiểu và nắm được các vấn đè sau: 

• Công ty có chính sách an toàn và bảo vệ môi trường không? Thuyền viên trên tàu có quen thuộc với chính sách đó không? 
• Các tài liệu an toàn như sổ tay, hướng dẫn,… có trên tàu hay không? 
• Các tài liệu liên quan trong SMS có được tổ chức bằng ngôn ngữ dễ hiểu hay không? 

• Có các quy trình nhằm thiết lập và duy trì liên lạc với bộ phận quản lý trên bờ trong tình huống khẩn cấp hay không? 
• Kế hoạch thực tập của tàu theo SMS 
• Kế hoạch, quy trình sử dụng, kiểm tra, bảo dưỡng đối với các thiết bị quan trọng trên boong cũng như các thiết bị an toàn của tàu được hướng dẫn trong SMS. 
• Các quy định, hướng dẫn đối với việc chống ô nhiễm môi trường, tuân thủ kế hoạch quản lý rác thải trên tàu. 
• Các quy tắc kiểm tra an toàn trước khi tiến hành các công việc trên tàu đặc biệt là làm việc trên cao, ngoài mạn tàu, cắt hàn, làm việc trong khoang kín…được quy định trong SMS. 
• Tên của người được chỉ định (Designated Person – DP) 
• Nhiệm vụ, chức trách của mình theo SMS của Công ty 
• Cách thức thành viên mới lên tàu làm quen với nhiệm vụ của mình và có các hướng dẫn quan trọng trước khi khởi hành hay không? 
• Thuyền trưởng có thể trình các tài liệu chứng minh trách nhiệm và thẩm quyền của mình (bao gồm cả quyền được vượt quyền)? 
• Các sự không phù hợp có được báo cáo về công ty hay không và công ty có thực hiện các hành động khắc phục hay không?  
• Tàu có chương trình bảo dưỡng hay không và có các bản ghi trên tàu hay không? 
• Nhiệm vụ của mình trong những trường hợp khẩn cấp trên tàu, các tín hiệu báo động cũng như quy trình, hướng dẫn thực hiện đối với các trường hợp này được nêu trong SMS. 
• Ghi chép và lưu giữ sổ sách về các phần việc, vật tư, thiết bị thuộc phạm vi trách nhiệm của mình theo hướng dẫn trong SMS.

Các báo cáo theo quy định SMS 

Theo quy định của SMS, các báo cáo được thực hiện định kỳ gửi về công ty và lưu giữ trên tàu. Trong đó bao gồm: 

• Báo cáo tháng: Danh mục kiểm tra giấy tờ tàu; Danh sách thuyền viên. 
• Báo cáo chuyến: Tóm tắt về chuyến hành trình (cả bộ phận boong và máy); Báo cáo về kế hoạch và công việc bảo quản trong chuyến (cả boong và máy); Danh mục kiểm tra thiết bị an toàn; Danh mục kiểm tra thiết bị chống ô nhiễm môi trường; Danh mục kiểm tra hệ thống máy lái; Danh mục tu chỉnh hải đồ; Thông số máy chính; Thông số máy đèn; Báo cáo tiêu thụ dầu nhờn; Danh mục kiểm tra tàu đến và rời cảng… 
• Báo cáo quý: Biên bản họp quản lý an toàn trên tàu; Báo cáo thực tập khẩn cấp; Báo cáo huấn luyện trên tàu; Báo cáo phân tích nước làm mát; Báo cáo phân tích nước nồi hơi; Ghi chép giờ làm việc các hệ thống máy trên tàu; Danh mục kiểm tra cách điện… 
• Báo cáo nửa năm và hàng năm: Tình trạng thiết bị an toàn; Tình trạng thiết bị quan trọng; Danh mục ấn phẩm hàng hải; Danh mục kiểm tra thiết bị đo lường trên tàu; Danh mục kiểm tra đồ dự trữ quan trọng trên tàu… 
• Báo cáo trong các trường hợp đặc biệt: Báo cáo khi có tai nạn hàng hải; Báo cáo hư hỏng do công nhân làm hàng; Báo cáo hư hỏng hàng hóa; Báo cáo việc thanh kiểm tra tai nạn; Báo cáo sự không phù hợp; Báo cáo về việc sửa chữa hư hỏng; Kế hoạch nhận dầu; Danh mục kiểm tra khi vào khu vực kín; Danh mục kiểm tra khi sử dụng lửa trần trên tàu; Báo cáo đánh giá năng lực thuyền viên… 

SMS đóng vai trò quan trọng trong quá trình triển khai mã ISM trên tàu. Việc thực hiện và duy trì SMS không chỉ là trách nhiệm của chủ tàu và người được chỉ định, mà còn đòi hỏi sự tham gia tích cực của thuyền trưởng và thủy thủ đoàn. Sự hiểu biết sâu sắc về tàu và các quy trình hoạt động hàng ngày của họ là yếu tố then chốt giúp SMS hoạt động hiệu quả. 

Chúng ta không thể phủ nhận những lợi ích to lớn mà SMS mang lại, từ việc bảo vệ con người và tài sản, bảo vệ môi trường biển, cho đến việc nâng cao hiệu quả vận hành và tuân thủ pháp luật. Vì vậy, việc chú trọng và tuân thủ các quy định của SMS là điều cần thiết và quan trọng đối với tất cả các bên liên quan trong ngành hàng hải. 

Nguồn thông tin tham khảo và dịch từ: https://www.marineinsight.com/marine-safety/what-is-safety-management-system-sms-on-ships/